Üç Yüzük göğün altında yaşayan Elf Krallarına
Yedisi taştan saraylarında Cüce Hükümdarlara
Dokuz Yüzük Ölümlü İnsanlara, ölecekler ne yazık
Bir Yüzük gölgeler içindeki Mordor Diyarı’nda
Kara tahtında oturan Karanlıklar Efendisi’ne
Hepsine hükmedecek Bir Yüzük, hepsini o bulacak
Hepsini bir araya getirip karanlıkta birbirine bağlayacak
Gölgeler içindeki Mordor Diyarı’nda

Güç Yüzükleri Efsanesine Hazır Mıyız?

Amazon Stüdyolarının Tolkien’in eserlerine dayanan şimdiye kadar yapılmış en pahalı ve iddialı dizisi “Yüzüklerin Efendisi: Güç Yüzükleri” prömiyeri 2 Eylül’de Amazon Prime Video platformunda yayımlanacak.

Tolkien hayranlarının heyecanla beklediği bu dizinin yapımcıları John D. Payne ve Patrick Mc Kay. 

Güç Yüzükleri, Yüzüklerin Efendisi üçlemesinin ya da Hobbit serisinin devamı niteliğinde olmayacak. Bunun sebebi LotR’in(1) 3. çağda, güç yüzüklerinin ise 2. çağda yani yüzüklerin dövüldüğü çağda geçmesi değil. Bunun sebebi, yeni dizinin telif haklarının tamamen el değiştirmiş olması. Peki bu ne demek? Bu, Orta Dünya halklarını ve evrenini izlerken LotR veya Hobbit ile kesinlikle kıyas yapamayacağımız anlamına geliyor. Amazon Stüdyoları, en baştan yepyeni bir dünya kuruyor. Peter Jackson’ın şekillendirdiği Orta Dünya’yı zihinlerden silip yeni şekillenen dünyaya bir şans tanımak, 2. çağı keyif alarak izlemek isteyen tüm Tolkien hayranları için biraz zor olacak gibi. Hatta aynı şansın dizinin müziklerine de verilmesi gerekecek. Çünkü Shire kasabasında o tanıdık flüt sesini, Elf diyarında bildiğimiz opera tınılarını duymayacağız. Kral Theoden’in konuşması ile başlayan ve yükseldikçe içimizi coşturan, Uruk-Hai ordularının metal fabrikalarından çıkan sesler, bakalım yerini hangi notalara bırakacak? 

Howard Shore “leitmotif” tekniğini kullanarak yaptığı muazzam bestelerle Orta Dünya evrenine âdeta ruh katmıştı ve bu efsane albüm “Lord of The Rings Senfoni”si olarak dünyanın birçok yerinde sahnelenmişti. Orkestranın sahne aldığı yerlere göz atabilir ve sizler de unutulmaz anlara eşlik edebilirsiniz.  

Yüzüklerin büyülü atmosferine geçmeden önce tüm LotR sevenlere bir müjde verelim! Yeni albüm yine Howard Shore tarafından bestelendi ve bu albümde Bear Mc Creary de yer aldı.  “Güç Yüzükleri” soundtrack albümü 20 Ağustos’ta yayımlandı. Müzikleri dijital platformlardan dinleyebilirsiniz. 

Yayımlandığı gün tüm sevenler tarafından ilgi ile karşılanan albüm, dinleyicileri biraz kararsız bıraktı. Yeni albüm “Birinci albümün yerini asla alamaz.” mı yoksa “Bu albüme de bir şans tanımalıyız.” mı? Fantastik kurgu sevenlerin yenilikçi bakış açıları ve tüm deneysel çalışmalara, farklı prodüksiyonlara olumlu yaklaşımlarından dolayı bu albümün de zamanla liste başlarına oturması mümkün. Hatta Khazad-dûm parçası şimdiden dinleyicilerden olumlu oy aldı bile. Sanırım LotR senfonisinin hayranları daha sağlıklı yorum yapabilmek için bestelerin sahnelerle buluşma anını biraz daha beklemek zorunda kalacak.

Tolkien’in Dünyası

Tolkien’in yayımlanan ilk kurgu eseri Hobbit’tir. Tolkien, bu eserinin ardından Silmarillion’u yazmak istese de yayınevinin talebi üzerine “The Lord Of The Rings”i yazmaya başlar. 1968 yılında BBC’de yayımlanan röportajında LotR’un kurgusunun her zaman zihninde tasarlanmış olduğunu belirtse de Oxford Üniversitesi’nde profesör olan ve tam zamanlı çalışan Tolkien’in eseri bitirmesi yaklaşık on iki yıl alır. Eserin revizesini daktiloya yetecek parası olmadığı için kendisi tekrar tekrar yazarak yapar. (2)

Silmarillion, eserini ise ölümünden önce birkaç defa denemesine rağmen bitiremez ve bu kitabı tamamlayıp yayımlama işini oğlu Christopher Tolkien’e miras olarak bırakır. Christopher kırk yılı aşkın süre Tolkien’in eserleri üzerine çalışır ve 24 eser yayımlar. (3) 

“The Lord Of The Rings” Neden Dünyanın En Çok Okunan Kitabı?

Tolkien, Orta Dünya’yı kurgularken tüm karakterlerin kendi coğrafyasını, tarihini, dillerini, soy kütüklerini, takvimlerini oluşturdu. Çok fazla karakter tasarladı ve karakterlerin gerçekçiliği ile büyülendikçe içinde kaybolabileceğimiz hikâyeler yazdı. Böylelikle okuyucular kendilerini bitmeyecek bir keşfin içinde buldu ve bu keşif, okuyucu ile eser arasında duygusal bir bağ oluşturdu.

Orta Dünya’nın etkisi zamanla öyle çok büyüdü ki eserlerinde kullanılan birçok terim Oxford İngilizce Sözlüğü’ne girdi.

Legendarium(4)’un şüphesiz en büyük etkilerinden biri edebiyat dünyasına oldu. LotR, eseri yayımlandığı yıl elbette birçok olumsuz eleştiri de aldı. Ama zamanla ‘Yüzüklerin Efendisi’nin olay örgüsüne benzeyen eserleri tanımlamak için kullanılan Tolkienesque terimi Oxford Sözlüğü’ne girdi. Diğer birçok yazar Tolkien’den önce fantastik eserler yayımlamış olsa da fantezi dünyasının yere bakan çehresi Tolkien’in çaba ve cesareti ile sönmemek üzere yeniden parladı. 

Gelelim Güç Yüzüklerinin Sırrına!

Elfler ve Sauron tarafından toplam on altı Güç Yüzüğü dövüldü. Elfler, daha sonra üç yüzük daha yaptı. Bu üç yüzük diğer tüm yüzüklerden daha kudretliydi. Bunlara Narya (Ateş Çemberi), Nenya (Su Yüzüğü) ve Vilya (Hava Yüzüğü) deniyordu. Son olarak Hüküm Dağı’nın kalbinde Sauron tarafından gizlice Tek Yüzük dövüldü. Şimdi kısaca bu yirmi yüzüğü inceleyelim.

Üç Yüzük Göğün Altında Yaşayan Elf Krallarına… 

Narya: Ateş Çemberi veya Kızıl Yüzük olarak da adlandırılan Narya, Üç Yüzük’ten biriydi. Bitmemiş Öyküler Kitabı’na göre bu yüzük Círdan the Shipwright’tan Gandalf’a verilmiştir. 

Nenya: Su Yüzüğü, Beyaz Yüzük ve Adamant Yüzüğü olarak da adlandırılan Nenya, Üç Yüzük’ten biriydi. Yüzük Lothlórienli Galadriel tarafından taşınıyordu.

Vilya: Hava Yüzüğü, Mavi Yüzük, Safir Yüzük. Üç Yüzük’ün en büyüğüydü. Yüzüklerin dağıtımı sırasında Gil-galad, Ñoldor’un Yüce Kralı olduğundan, üç Elf yüzüğünden en güçlüsünü taşımak için en uygun kişi olduğu düşünülüyordu. Son İttifak Savaşı’ndaki ölümünden sonra yüzük, üçüncü çağ boyunca onu taşıyan Elrond’a geçti.

Yedisi Taştan Saraylarında Cüce Hükümdarlara…

Sauron, Yedi Yüzük’ü Cüce Lordlara sundu. Yüzüklerini alan Cüce Lordlar: Durin’in Halkı, Ateş Sakallar, Geniş Kirişler, Demir Yumruklar, Sert Sakallar, Kara Kilitler ve Taş Ayaklar. Cüceler yüzüklerini efsanevi hazinelerini biriktirmek için kullandılar. Ancak Sauron, Silmarillion kitabına göre, Cüce taşıyıcıları iradesine boyun eğmeye zorlayamadı. Cüceler, Sauron’a karşı bazı halklardan daha dayanıklıydı. Bu yüzüklerin amacı taşıyıcılara büyük bir zenginlik getirmek ve aynı zamanda açgözlü birine dönüştürmekti. Bu da kullananların sonunu getirdi. Yüzük Savaşı sırasında dört yüzük ejderha ateşi tarafından yok edildi ve geri kalanı Sauron tarafından yeniden ele geçirildi.

Dokuz Yüzük Ölümlü İnsanlara, Ölecekler Ne Yazık…

Ölümlü İnsanlar için dokuz yüzük… Bu yüzük taşıyıcıları, Sauron tarafından kontrol edilen yüzüklere sahiptiler ve taşıyanlar onun hizmetkârları oldular. Yüzüklere sahip olan insanlar güç ve zenginlik elde ettiler ve sonsuz yaşama sahip oldular. Ancak bir süre sonra yüzükleri taktıklarında sanrılar görmeye başladılar ve Sauron’un kontrolü altına girdiler. Sadece Sauron’a itaat eden hayaletler hâline dönüştüler. Onlara Nazgûl, Yüzük Tayfları da denir. Diğer adları ise Kara Süvariler, Dokuz Süvari ya da kısaca Dokuzlar’dır.

Bir Yüzük Gölgeler İçindeki Mordor Diyarı’nda…

Hepsine hükmedecek Tek Yüzük. Hüküm Dağı’nın kalbinde Sauron tarafından gizlice dövülen Tek Yüzük, diğer on dokuz Büyük Yüzük’e hükmetme gücüne sahipti. Sauron’un amacı, diğer yüzük sahiplerinin zihinlerini güç yüzükleriyle yönetmekti. Farklı ırkların onu takabilmesi için kendi kendine genişleyebiliyor veya küçülebiliyordu. Neredeyse yok edilemezdi ve Elfler ya da Gandalf’ın sahip olduğu hiçbir güç ona zarar veremezdi. Sadece Hüküm Dağı’nın ateşlerinde yok edilebiliyordu. Tek Yüzük diğer büyük yüzüklerin aksine üzerinde hiçbir mücevher ve tasarım içermiyordu. Ateşe atıldığında Sauron’un bir Elf yazısıyla yaptığı büyü okunuyordu:

“Ash nazg durbatulûk, ash nazg gimbatul,
Ash nazg thrakatulûk agh burzum-ishi krimpatul.”

“Hepsine hükmedecek Bir Yüzük, hepsini o bulacak

Hepsini bir araya getirip karanlıkta birbirine bağlayacak”

  • Henüz çocuk yaşta Orta Dünya’nın ilk haritalarını çizen Christopher Tolkien olmasaydı Silmarillion, The History of Middle-Earth ve babası tarafından yarım kalan diğer fantastik hikâyelerin hiçbiri günümüze kadar ulaşamazdı. Kendisini saygıyla anıyoruz.
  • Tolkien’in ölüm yılındaki sayılar, her ırka kaç yüzük verildiğine karşılık gelir: 1973; Sauron için bir yüzük, İnsanlar için 9, Cüceler için 7 ve Elfler için 3 yüzük.
  • “Güç Yüzükleri” ve “Orta Dünya” ile ilgili detaylı bilgi için https://ortadunya.com/ adresini ziyaret edebilirsiniz.

Kaynaklar

1. The Lord Of The Rings.

2. Green, A. (2015, November 16). Watch This 1968 BBC Interview With J.R.R. Tolkien. MENTAL FLOSS. https://www.mentalfloss.com/article/71202/watch-1968-bbc-interview-jrr-tolkien

3. Deutsche Tolkien Gesellschaft e.V. (2020, Januar 18).  Christopher Tolkien – The Last Goodbye (EN). tolkiengesellschaft.de. https://www.tolkiengesellschaft.de/32764/christopher-tolkien-the-last-goodbye-en/

4. J.R.R. Tolkien tarafından hayal edilen ve yazılan, birbirine bağlı, fantastik hikâyeler için kullanılan terimlerdir.

5. lotr.fandom.com (2022, August 31). Rings of Power. lotr.fandom.com https://lotr.fandom.com/wiki/Rings_of_Power